اثر کاربرد برگی متیل‌جاسمونات بر تحمل به سرمای دانهال‌های خیار گلخانه‌ای رقم ’نگین‘

به‌منظور ارزیابی اثر محلول‌پاشی متیل‌جاسمونات (غلظت‌های صفر (شاهد)، 50، 100 و 200 میکرومولار) بر درصد نشت یونی، شاخص سرمازدگی، محتوای‌ آب‌‌ نسبی، غلظت کربوهیدرات‌های محلول، پرولین و محتوای کلروفیل برگ دانهال‌های خیار گلخانه‌ای رقم ’نگین‘ در مرحلة چهار تا شش‌برگی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار، در یکی از گلخانه‌های دانشگاه بوعلی سینا، در اواخر تابستان 1392 انجام گرفت. محلول‌پاشی متیل جاسمونات دو بار در روز روی دانهال­های خیار صورت پذیرفت. دو روز بعد از محلول­پاشی، دانهال‌ها از دمای 25 درجة سانتی‌گراد به اتاقک سرماساز منتقل شدند و چهار ساعت تحت تیمارهای سرمایی 15، 10 و 5 درجة سانتی‌گراد قرار گرفتند. با کاهش دما، درصد نشت یونی برگ در تمام دانهال‌ها افزایش یافت. با این‌حال، در گیاهان تیمارشده با متیل‌جاسمونات، به‌ویژه با غلظت‌200 میکرومولار، نشت یونی کمتری مشاهده شد. کاهش دما از 15 تا 5 درجة سانتی‌گراد سبب افزایش غلظت کربوهیدرات‌های محلول و پرولین برگ در تمام دانهال‌ها شد که این افزایش در گیاهان تیمار‌شده با متیل جاسمونات، به‌ویژه با غلظت 100 و 200 میکرومولار به‌مراتب بیش از دانهال‌های شاهد بود. همچنین کاربرد برگی متیل‌جاسمونات محتوای آب نسبی و شاخص سرمازدگی برگ را در دانهال‌های سرمادیده کاهش داد، ولی محتوای کلروفیل برگ را در مقایسه با دانهال‌های شاهد افزایش داد. این تغییرات در راستای افزایش تحمل به سرما در دانهال‌ها صورت گرفت. محلول‌پاشی متیل‌جاسمونات به‌ویژه با غلظت 200 میکرومولار قادر به افزایش تحمل به سرما در دانهال‌های خیار است و می‌تواند به‌عنوان یک ابزار پیشگیری‌کننده برای محافظت از سرمازدگی در گلخانه‌های خیار به‌کار رود.